Euskal Trenbide Sareak Bilbon duen aginte-postuan gaude. Bizkaiko trenbideetatik igarotzen den trafiko guztia kontrolatzen dute hemendik. Pantaila hauen bidez, geltokiak eta trenbide-pasaguneak ere zaintzen dituzte.
Euskal Autonomia Erkidegoan 250 trenbide-pasagune daude. Trenek, ibilgailuek, txirrindulariek eta oinezkoek konpartitu beharreko espazioak dira, eta, hainbat elementuz osatutako segurtasun-sistemak direla esan daiteke: seinale finkoak, argidunak, soinudunak, hesi automatikoak... edo denak batera. ATP deritzon sistemak, gainera, trena automatikoki geldiarazten du bidean semaforo gorri bat aurkituz gero.
Iazko urtarrilaz geroztik, BegiCrossing izeneko sistema baten laguntza dute hemen: pasagunean instalatutako kamera adimendun baten bidez, egoera arriskutsuak automatikoki detektatzen dituen software bat.
ARITZ LEGARDA. Visual Line: Irudi guztiak prozesatzen ditu eta trenbide-pasagunea itxita edo zabalik dagoen badaki. Zerbait arriskutsua edo arriskutsua izan daitekeen egoera bat baldin badago, abisua ematen du. Adibidez, trenbide-pasagunea itxita baldin badago, hau da, hesiak jeitsita baldin badaude, eta auto edo pertsona bat erdian badago, guk detektatzen dugu eta abisua ematen dugu.
Sistema probatzeko Urbiko pasagune hau aukeratu zuten, Basaurin. Katenariaren zutoinetako batean kamera bat instalatu zuten, irudiak interpretatzen dituen beste gailu honi konektatuta. Irudiak eta abisuak 3G modem baten bidez transmititzen dira aginte-postura.
ARITZ LEGARDA. Visual Line: ETSko jendearekin hitz egin genuen. Galdetu genien ea teknologia hau aplikagarria den trenbide-pasaguneetarako, eta eurekin hitz egiten, baietz erabaki genuen, eta proba pilotu bat egin dugu Urbiko pasagunean. Izan ere, jende asko mugitzen da handik eta egoera ezberdin asko gerta daitezke egunean zehar.
JAVIER ASTARLOA. ETS: Azkenean, guk egin duguna da enpresari lagundu gure instalazioetan kamerak ipintzen –kamera eta ordenagailua– eta, batez ere, softwarearen aldetik, egin duguna da beraiek suposatzen zituzten alarmak parametrizatzea, pasaguneak nola funztionatzen duen ikusi eta alarmak parametrizatzeko.
Trenek agintzen zaiena egiten dute. Pertsonek ez. Nahikoa da trenbide-pasagune baten ondoan 10 minutuz egotea, oinezko eta gidari askoren portaera txarrak ikusteko.
BegiCrossing sistemak horrelako egoerak detektatzen ditu, eta abisu-mota ezberdinak bidaltzen ditu, larritasunaren arabera. Adibidez: furgoneta hau trenbidearen erdi-erdian geratu da. Hesiak zabalik daude, eta trena oraindik urrun, baina ibilgailuak 10 segundo baino gehiago daramatza geldirik, eta matxuratuta egon liteke. Aginte-postuan alerta bat jaso dute, zuzeneko bideo-seinalearekin batera. Horrela, arduradunak zer gertatzen ari den ikus dezake, eta behar diren erabakiak hartu.
Oraingoan, nahikoa da tren-gidariari ohartaraztea. Trena gertuago egongo balitz, edo hesiak jeisten hasiko balira, larrialdietako botoia sakatu beharko litzateke.
JOSÉ ANTONIO PULIDO. Visual Line: Aplikazio honen bidez, trenbide-pasagunean gertatzen diren alarmak ikus daitezke, denbora errealean. Gertaera kritiko gisa sailkatu ditugunak, hau da, larrienak, hesiak jeisten hasterakoan trenbidearen gainean oztoporen bat geldirik dagoenean aktibatzen dira. Une horretan, alerta kritiko bat bidaltzen dugu.
Teknologia honi bideo-edukien analisia esaten zaio. Eredu batetik abiatuta, irudiak fotogramaz fotograma aztertzen ditu aldaketa esanguratsuen bila. Adimen artifizialari esker, gainera, egoerak bereizten ikasten du.
ARITZ LEGARDA. Visual Line: Eremu batzuk definitzen ditugu irudian, adibidez, trenek, pertsonek eta kotxeek zeharkatzen duten eremua, eta ikasten dugu egoera normal batean eremu hori nolakoa den. Irudi berri bat datorrenean, eredu horrekin konparatzen dugu, hor egon behar ez den gauza bat dagoen edo ez jakiteko.
Trenbidea oztopatzen duten pertsonak eta ibilgailuak detektatzeaz gainera, pasaguneak berak ondo funtzionatzen duela ziurtatzeko ere balio du zaintza adimendun honek: trenak hesiak jeitsita daudenean soilik pasatzen direla ziurtatzeko, edo hesiak kaltetuta daudela ikusteko.
JAVIER ASTARLOA. ETS: Manteuaren aldetik oso baliagarria da. Izan ere, bideo-bigilantziako kamera bat da eta, adibidez, kotxe batek hesi bat botatzen duenean, guk irudiak ditugu eta posible da zer gertatu den aztertzea.
Bederatzi hilabetetan zehar, Visual Lineko teknikariak BegiCrossing sistema doitzen aritu dira, ETSko kideek eskatutako egoera guztiak ondo detektatzen zituela ziurtatzeko. Lau hilabetetan, 506 alarma sortu dira; horietatik 87 larriak izan dira eta 10 kritikoak.
ARITZ LEGARDA. Visual Line: Sistemak ondo funztionatzen du, alertak ondo iristen dira aginte-postura, bideoa ikusten dute eta dena oso ondo joan da. Balorazioa oso positiboa da. Azken finean, demostratu dugu egoera arriskutsuak detektatu ditzakegula.
Sistemak gaur egun duen abantaila nagusia da zaintza automatikoki egiten duela, monitoreari begira egon beharrik gabe. Segurtasun-sistema, ordea, operadoreak aktibatu behar du.
JAVIER ASTARLOA. ETS: Nik uste dut teknologia heldu bat izateko, lotune bat eduki behar du segurtasun-instalazioekin. Hori da, nire ustez, falta zaiona.
BegiCrossing salmenta-fasean dago jada. Visual Lineko kideen ustez, bideo-edukien analisia oso teknologia baliagarria izan daiteke remu kritikoetako segurtasuna hobetzeko, eta dagoeneko ari dira beste produktu batzuk lantzen, trenbide zati arriskutsuetan, tren-geltokietan edo eskilara mekanikoetan zaintza adimenduna errealitate bihurtzeko.
